Reżyser Cezary Tomaszewski w Operze Wrocławskiej: „Zło tkwi w nas wszystkich ludziach. Także w męskiej przemocowości”

cezary tomaszewski, wolny strzelec
Na zdj. Cezary Tomaszewski, reżyser Wolnego Strzelca w Operze Wrocławskiej. Photo by Paweł Kuligowski, Leszek Zych.

Carl Maria von Weber i jego „Wolny Strzelec” w Operze Wrocławskiej to opera romantyczna w 3 aktach. Prapremiera odbyła się 200 lat temu 18 czerwca 1821 w Königliches Schauspielhaus w Berlinie. Dwieście lat później, w polskim mieście Wrocławiu, na nowo odczytuje ją Cezary Tomaszewski, reżyser performer.

Dzieło Webera jest uważane za pierwszą w historii niemiecką operę romantyczną, choć zawarte jest w niej jeszcze sporo partii mówionych, a skład orkiestry i muzyka są zakorzenione w klasycyzmie. Na uwagę jednak zasługuje sama tematyka – historia jest oparta na legendach i podaniach ludowych charakterystycznych dla rodzącego się romantyzmu. We Wrocławiu wyreżyseruje ją Cezary Tomaszewski.

Piotr Kaszuwara, KolorowePtaki.com: Ustawimy może taki nietypowy kadr z lustrami w tle. Co Pan na to? Pan wyprawia różne hocki-klocki ze spektaklami. Zastanawiam się, co Pan zrobił z Wolnym Strzelcem Webera?

Cezary Tomaszewski, reżyser: To jest bajka, która ma jasełkowego diabła, magiczne kule i różne cuda-wianki. Natomiast tym razem postawiłem na jakiś rodzaj racjonalizacji.

Czym jest ta racjonalizacja w Pańskim wydaniu?

Jak pisał Tadeusz Różewicz, zło tkwi w nas wszystkich ludziach i w związku z tym nie mamy tak naprawdę żadnego jasełkowego diabła tylko postać, która doskonale manipuluje tym całym towarzystwem. Samo towarzystwo jest też, że tak powiem z gruba ciosane, to towarzystwo myśliwych. Jest ono przedstawicielem takiej niereformowalnej męskości, która zawsze kojarzy się z przemocowością, czarno-białą perspektywą, w której mężczyźni wiodą prym, a kobiety grają siódme, czy też czternaste skrzypce.

O tym będą opowiadały historie postaci? Głównych bohaterów?

Kacper, Agata i Maks. Każde z nich ma jakąś osobną drogę i osobny dramat. Przygodę, którą musi przejść dlatego, że Weber ją zapisał.

Zobacz całą rozmowę z Cezarym Tomaszewskim w Ptakach na Wideo:

Cezary Tomaszewski – reżyser czy performer?

Cezary Tomaszewski to reżyser performer znany między innymi z realizacji spektaklu muzycznego Capelli Cracoviensis: inscenizacji madrygałów Monteverdiego pt. „Bar.okowa uczta w barze mlecznym w Krakowie”, pieśni Mendelssohna wyreżyserowanych w Lasku Wolskim Naturzyści, Requiem Mozarta „Karaoke Sakralne”, Niemieckiego Requiem Brahmsa „Piosenki miłości i śmierci”, czy oper Orfeo ed Euridice Glucka, Amadigi di Gaula Haendla i Halki Moniuszki.

W teatrze dramatycznym jego „Wesele” na podstawie „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego w Teatrze Kochanowskiego w Opolu nagrodzone zostało na Festiwalu Klasyka Polska wyróżnieniem za „bezkompromisowy antyteatr i akt teatralnego nieposłuszeństwa” oraz za scenografię i kostiumy.

Magiczna muzyka Wolnego Strzelca

W warstwie muzycznej „Wolnego Strzelca” z kolei kompozytor Carl Maria von Weber wykorzystał motywy przewodnie przypisane konkretnym postaciom opery, co w latach późniejszych rozwinął Richard Wagner. Opera opowiada historię rozpoczynającą się na konkursie strzeleckim, na którym Maks przegrał z wieśniakiem Kilianem, co jest powodem wielkiego święta dla wszystkich mieszkańców.

Kuno, leśniczy książęcy, jest zawiedziony porażką Maksa. Jutro ma się odbyć kolejny turniej, lecz wygraną ma być ręka Agaty – córki leśniczego Kuna. Świadkiem zmagań strzelców będzie sam książę Ottokar. Przyjaciel Maksa, Kacper, wszedł w układy z diabłem Samielem, któremu ma dostarczać dusze kolejnych osób. Koleją ofiarą diabła ma zostać Maks. Kacper namówił Maksa do wspólnego odlewania kul w Wilczym Jarze, które okażą się kulami czarcimi. Maks może ustrzelić nimi co tylko zechce i zawsze trafi do celu, jednak ostatnia kula należy do diabła. Na turnieju Maks miał trafić w ukochaną Agatę, jednak błogosławieństwo Pustelnika nad córką Leśniczego uchroniło ją od śmierci, a przeklęta kula trafiła Kacpra, którego duszę zabrał Samiel.

Obsada: Agata – Aleksandra Kurzak* Anusia – Hanna Sosnowska-Bill Maks – Alec Carlson* Kasper – Dariusz Machej* Kuno – Jacek Jaskuła Kilian – Łukasz Rosiak Otokar – Szymon Mechliński* Samiel / Pustelnik – Remigiusz Łukomski* Narrator – Maciej Tomaszewski* Chór Opery Wrocławskiej Orkiestra Opery Wrocławskiej * – gościnnie

Premierę Wolnego Strzelca zaplanowano na 15 października 2021 roku o godz. 19.00 w Operze Wrocławskiej.

Znajdź więcej wideo w serwisie KolorowePtaki.com:

cezary tomaszewski
Na zdj. Cezary Tomaszewski, reżyser Wolnego Strzelca w Operze Wrocławskiej. Fot. http://cezarytomaszewski.com.

Piotr Kaszuwara

Dziennikarz. Od wielu lat współpracownik wielu polskich redakcji. Między innymi Polskiego Radia we Wrocławiu, Programu 1, 2 oraz 3 Polskiego Radia, Money.pl, Polsat News i Onet.pl,.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *