Festiwal Kultury Żydowskiej Simcha bez dotacji z Ministerstwa Kultury!

Festiwal Kultury Żydowskiej Simcha rusza ostatniego dnia lipca, w sobotę po szabacie. Potrwa we Wrocławiu przez tydzień do piątku, czyli do szabatu 6 sierpnia 2021. W tym roku Festiwal odbędzie się bez wsparcia Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu. Resort wycofał się po wielu latach ze współfinansowania imprezy i nie przyznał dotacji na organizację Simchy. Chodzi zaledwie o niewiele ponad 100 tysięcy złotych, ale to sprawia, że Festiwal operuje połową ubiegłorocznego budżetu. – To dramatyczna zapaść dla Festiwalu. Nie rozumiem tego – przyznaje w rozmowie z KolorowePtaki.com dyrektor artystyczny Festiwalu Stanisław Rybarczyk.

– Nie otrzymałem dotacji po wielu latach. W związku z tym budżet rzeczywiście jest dramatyczny – przyznaje Stanisław Rybarczyk. – Muszę więc zareagować – dodaje z humorem. – Jako, że jestem znanym cudotwórcą, to Festiwal się odbędzie i to z bardzo dobrym programem. Oczywiście żartuję, bo gdyby nie Wiekuisty oraz Ci wszyscy, którzy chcieli wesprzeć Festiwal oraz mnie, a także gdyby nie mój wspaniały Zespół, to byłoby na pewno dużo trudniej zorganizować tę edycję Festiwalu – mówi w rozmowie z KolorowePtaki.com, dyrektor artystyczny, Festiwalu Kultury Żydowskiej Simcha we Wrocławiu.

Stanisław Rybarczyk o budżecie Festiwalu Kultury Żydowskiej Simcha:

Simcha to jeden z najstarszych i największych festiwalu kultury żydowskiej w Polsce. – Po wielu latach opuściło nas w tym roku Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu. W związku z tym mamy około połowy tego, czym dysponowaliśmy w roku ubiegłym. Jest to zapaść dramatyczna. Wolałbym otrzymać trochę więcej walorów, aby ten festiwal był świetny. Szkoda, bo to największy taki festiwal po tej stronie Wisły.

– No cóż, przykro mi, że tak nas w tym roku potraktowano. Współpraca była dotychczas bardzo dobra, ale się zbyła. Także Fundacja Taubego doszła do wniosku, że jesteśmy tak bogaci, że pieniędzy w tym roku nie dostaniemy. Stąd moje wielomiesięczne zmagania. Nie mniej, Festiwal się odbędzie i to w kilku miejscach – mówił Stanisław Rybarczyk podczas pierwszej konferencji prasowej Simchy.

Ministerstwo Kultury tłumaczy

9 lipca 2021 roku zapytaliśmy Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu o powody nie przyznania dotacji na Festiwal Kultury Żydowskiej Simcha w tym roku. Dziś otrzymaliśmy odpowiedź od Centrum Informacyjnego MKDNiS. Okazuje się, że do pełni szczęścia zabrakło zaledwie 7 punktów w konkursie, ponieważ dotacje w Programach Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu są przyznawane co roku w trybie konkursowym.

Wszystkie wnioski są oceniane są przez niezależne komisje eksperckie, a ocena zależy od poprawnie złożonej dokumentacji i przygotowania projektu. Wniosek o dotację dla Festiwalu Kultury Żydowskiej, złożony do Programu Edukacja Kulturalna, nie dostał w tym roku dofinansowania, ponieważ otrzymał zbyt niską punktację (dotacje otrzymały wnioski ocenione powyżej 77 punktów, a wniosek Festiwalu otrzymał 70,33 punkty).

Jak czytamy dalej w odpowiedzi z Centrum Informacyjnego, trzeba podkreślić, że w minionym roku do Programów Ministra napłynęło dużo więcej zgłoszeń niż we wcześniejszych latach. W przypadku Programu Edukacja Kulturalna w 2021 r. było to 1 661 wniosków, czyli prawie dwa razy więcej niż wpływało w ubiegłych latach – przykładowo: w 2020 r. i w 2019 r. – po 981 wniosków, a w 2018 r. – 897 wniosków.

Nie dowiadujemy się jednak, co zaważyło na otrzymaniu takiej, a nie innej punktacji przez Festiwal Simcha.

Festiwal Kultury Żydowskiej Simcha. Program

Mimo tych problemów, Festiwal się odbędzie i to bogaty w wydarzenia. Jednym z najciekawszych, ale dodatkowym atutem tegorocznego programu będzie unikatowe wykonanie Psalmom Dawida. To dzieło stworzone przez Macieja Prochaskę i Monikę Jazownik. Dzięki nim przeniesiemy się muzycznie tysiące lat wstecz. Na scenie festiwalowej zagrają z kolei m.in. zespoły Kroke, Navarrete Sefardi Quintet, Karolina Cicha & Spółka, Di Galitzyaner Klezmorim czy Klezmorim Trio i Goście.

W tym roku dużą część programu stanowią propozycje wspólnego spędzania czasu w plenerze, takie jak: Śniadanie Izraelskie w Ogrodzie Muzeum Etnograficznego we Wrocławiu, wieczorne warsztaty tańców żydowskich oraz niedzielny tradycyjny Jarmark Żydowski na dziedzińcu Synagogi Pod Białym Bocianem.

Zobacz całą rozmowę ze Stanisławem Rybarczykiem:

W tym samym miejscu czeka także świetna propozycja dla dzieci warsztaty alfabetu hebrajskiego prowadzi Niepubliczna Szkoła Podstawowa Tikkun Olam z Wrocławia (zajęcia bez zapisów). Wyjątkowym powodem rozpoczęcia Simchy w Ogrodzie Muzeum Etnograficznego jest niezwykle interesująca wystawa fotograficzna dostępna w Muzeum Etnograficznym pt. „Jorcajt – czas chasydów”, którą z okazji festiwalu będzie można obejrzeć w sobotę o 13.00 podczas oprowadzenia kuratorskiego. Poprowadzi je Joanna Kurbiel z Muzeum Narodowe we Wrocławiu (wstęp wolny, bez zapisów). Wystawa trwa do końca Festiwal Kultury Żydowskiej Simcha, czyli do końca pierwszego tygodnia sierpnia.

Zobacz także film dokumentalny KolorowePtaki.com: Bricha, to znaczy ucieczka

Simcha 2021. Kto zagra?

Blok koncertowy tegorocznej Simchy zacznie się w sobotę 31 lipca od tradycyjnej muzyki klezmerskiej. Hawdali, czyli koncert zespołu Klezmorim Trio z premierowym programem pod tytułem Frejd! / Radość! / ! פרייד. Publiczność – jeszcze przed wejściem muzyków na scenę – będzie miała okazję uczestniczyć w tradycyjnej żydowskiej ceremonii hawdali, czyli rozdzielenia czasu świątecznego od czasu powszedniego na zakończenie Szabatu.

Muzycy z krakowskiego Kazimierza zainspirowani aszkenazyjską kulturą galicyjskiej diaspory przeniosą nas do muzycznego świata przedwojennych sztetli. Zespół wyróżnia perfekcyjne połączenie tradycyjnych melodii żydowskich i współczesnych, autorskich aranżacji, co daje niezapomniany efekt, długo pozostający w pamięci słuchaczy.

Tegoroczny program koncertowy Festiwal Kultury Żydowskiej Simcha pokazuje jak różnorodna jest polska scena muzyki żydowskiej i jak wielu muzyków światowej klasy, wirtuozów i charyzmatycznych wokalistów i wokalistek mamy na swojej rodzimej scenie. Wrażenie robi także ilość programów premierowych – niemal codziennie usłyszymy w Synagodze Pod Białym Bocianem pieśni i utwory wykonywane po raz pierwszy we Wrocławiu lub zupełnie prapremierowe.

Zagrają: Klezmorim Trio i Goście, Navarrete Sefardi Quintet – również z prezentowanym po raz pierwszy we Wrocławiu programem „Melodie Pradawnego Świata”, Karolina Cicha & Spółka z niezwykłymi „Pieśniami Żydowskimi z Podlasia”, rozpoznawalny na całym świecie zespół Kroke z „Nasza muzyka filmowa i teatralna” oraz zespół Di Galitzyaner Klezmorim, który od lat jest znany wrocławskiej publiczności.

Ostatnio, w listopadzie ubiegłego roku, wystąpił w Synagodze online w ramach Koncertów Hawdalowych. Tym razem zespół wraca z występem na żywo i z nowym programem, w którym usłyszymy kilka premierowych utworów.

23. Festiwal Kultury Żydowskiej Simcha 2021 na żywo po pandemii [PROGRAM]

W bloku muzycznym uwagę zwraca także wydarzenie towarzyszące – przewidziany na poniedziałek 2 sierpnia, premierowy koncert związany z jubileuszem 25-lecia działalności artystycznej jedynego w Polsce chóru synagogalnego Chóru Synagogi Pod Białym Bocianem we Wrocławiu.

Od ćwierć wieku Stanisław Rybarczyk, założyciel, dyrektor artystyczny i dyrygent Chóru wraz ze znakomitymi Śpiewakami, przywołuje do życia muzykę zamordowanych synagog, muzykę, która zamilkła. Z okazji tego niezwykłego jubileuszu dyrektor Stanisław Rybarczyk zaprosił do współpracy znakomitego poznańskiego kompozytora, źródłoznawcę i muzykologa – Macieja Prochaskę, który podjął się napisania unikalnej pod wieloma względami kantaty: “12 Psalmów Dawida na solistów, chór mieszany i zespół instrumentalny”.

Na scenie wrocławskiej Synagogi Pod Białym Bocianem wystąpią soliści: Magdalena Dynowska oraz Piotr Bunzler, Chór Synagogi Pod Białym Bocianem oraz Zespół Instrumentalny w niespotykanym składzie pod dyrekcją Stanisława Rybarczyka.

Festiwal Kultury Żydowskiej Simcha to także historia

W tym roku mija także 75 lat od założenia we Wrocławiu pierwszej, powojennej, polskiej Żydowskiej Gminy Wyznaniowej we Wrocławiu. Zaraz po II wojnie światowej na Dolnym Śląsku mieszkało ponad 100 tysięcy Żydów. Większość z nich była Ocalałymi z Holocaustu. Wielu z nich pochodziło z dawnych polskich terenów na Wschodzie, jak Lwów, czy Wilno. Większość z nich wyjechała lub uciekła do Izraela do końca lat 70. ubiegłego wieku. Dziś szacuje się, że w całym regionie mieszka około 500 Polaków wyznania Mojżeszowego.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, zobacz nasz film dokumentalny nakręcony dla TVP3 Wrocław. Dotarliśmy do unikalnych dokumentów więziennych jednego z członków organizacji Bricha – Adama Berezeckiego. To właśnie Bricha, syjonistyczna organizacja żydowska, działająca na terenie Polski jeszcze przed II wojną światową, organizowała nielegalny przemyt z Polski do ówczesnej Palestyny.

Trudno było ustalić fakty, bo o tym, że Bricha działała na Dolnym Śląsku i że miała tak rozbudowaną strukturę, mało kto do tej pory wiedział. Udało nam się odkryć historię nigdy do tej pory nie opowiedzianą.

Bricha to znaczy ucieczka [FILM DOKUMENTALNY]: